Τι είπαν οι ξένοι για την Ελλάδα του 1940-44

Φειδίας Ν. Μπουρλάς
Αθήνα, 28 Οκτωβρίου 1997

Ο Στρατάρχης Γιαν Σματς, Πρωθυπουργός της Ν. Αφρικής, χαρακτήρισε την 28η Οκτωβρίου 1940 ως "ημέρα που άλλαξε τον ρου της Ιστορίας". Και προσέθεσε: "Πραγματικώς εγεννήθη μία νέα Ελλάς, όπως την ωνειρεύθησαν οι ποιηταί."
    Πράγματι, σύμμαχοι και εχθροί αναγνώρισαν την αποφασιστική συμβολή της Ελλάδος στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Άμα τη εκδηλώσει της Ιταλικής επιθέσεως ο Winston Churchill απέστειλε το ακόλουθο τηλεγράφημα στην Ελληνική κυβέρνηση:
    "Η Ιταλία εύρε τας απειλάς του εκφοβισμού ανωφελείς έναντι του ηρέμου θάρρους σας. Κατέφυγεν επομένως εις απρόκλητον επίθεσιν εναντίον της πατρίδος σας, αναζητούσα εις αστηρίκτους κατηγορίας δικαιολογίαν της αισχράς της επιθέσεως. Ο τρόπος με τον οποίον ο Ελληνικός λαός, υπό την αξίαν εμπιστοσύνης ηγεσίαν σας, αντιμετώπισε τους κινδύνους και τις προκλήσεις των τελευταίων μηνών, κατέκτησε τον θαυμασμόν του Βρετανικού λαού διά την Ελλάδα. Αι αρεταί αυταί θα ενισχύσουν τον Ελληνικόν λαόν και κατά την παρούσαν στιγμήν της δοκιμασίας. Θα σας παράσχωμεν την δυνατήν βοήθειαν μαχόμενοι εναντίον κοινού εχθρού και θα μοιρασθώμεν την κοινήν νίκην."
    Και όταν πια ο Ελληνικός Στρατός έγραφε το Έπος της Πίνδου, είπε το περίφημο (εφημ. "Manchester Guardian", 19 Απρ. 1941):
    "Του λοιπού δεν θα λέγεται ότι οι Έλληνες πολεμούν ως ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν ως Έλληνες."

Ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών Antony Eden:
    "Αν το αποτυχόν χάρις εις την νικηφόρον αντίστασιν της Ελλάδος μεσογειακόν σχέδιον του Hitler επετύγχανεν, η επίθεσις της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχεν όλως διάφορα αποτελέσματα. Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιεράν γην της Βορείου Ηπείρου, οι μαχηταί της Πίνδου και οι άλλοι, θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους αιώνας την οικουμένην."

Ο Βρετανός υπουργός F. Noel Baker (Οκτώβριος 1942):
    "Αν η Ελλάς ενέδιδε εις το τελεσίγραφο του Mussolini, ουδείς θα εδικαιούτο να την μεμφθεί... Ο Άξων θα εκυριάρχει στην Μεσόγειο... Η Συρία, το Ιράκ, η Περσία, η Κύπρος, θα κατελαμβάνοντο από τον Άξονα. Η Τουρκία θα εκυκλώνετο. Οι πετρελαιοπηγές της Εγγύς Ανατολής θα ήσαν στη διάθεσή του. Η οπίσθια θύρα του Καυκάσου θα ανοιγόταν δι' αυτόν... Χάρις εις την ελληνικήν αντίστασιν, μας εδόθη ο καιρός να αποκρούσωμε και να συντρίψωμε την ιταλικήν στρατιά, η οποία εκινήθη από τη Λιβύη κατά της Αιγύπτου, να εκκαθαρίσωμε την Ερυθράν Θάλασσα από τα εχθρικά πλοία, να μεταφέρωμε την αμερικανική βοήθεια προς την Εγγύς Ανατολή και να εξουδετερώσουμε έτσι την εχθρική απειλή εναντίον της... Αν το Στάλιγκραντ και ο Καύκασος κρατούν σήμερα, τούτο δεν είναι άσχετον προς την ελληνικήν αντίσταση, της οποίας επωφελούμεθα, μετά την πάροδον δύο ολόκληρων ετών. Ο κόσμος πραγματικά δεν δικαιούται να λησμονήσει τα ελληνικά κατορθώματα κατά την ιστορική εκείνη στιγμή."

Η ΕΣΣΔ, διά του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Μόσχας, αναγνώρισε την καθοριστική συμβολή της Ελλάδος στην καθυστέρηση και τελική αποτυχία της Γερμανικής επιθέσεως εναντίον της ΕΣΣΔ (επιχείρηση "Barbarossa"):
    "Επολεμήσατε άοπλοι εναντίον πανόπλων και ενικήσατε. Μικροί εναντίον μεγάλων και επικρατήσατε. Δεν ήτο δυνατόν να γίνει άλλως, διότι είσθε Έλληνες. Εκερδίσαμεν χρόνον διά να αμυνθώμεν. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε."

Αλλά και όλοι οι ανώτεροι Γερμανοί αξιωματούχοι που κατέθεσαν στη δίκη της Νυρεμβέργης, είτε ως κατηγορούμενοι είτε ως μάρτυρες (Keitel, Jodl, von Rundstedt, von List κ.ά.), ομολόγησαν ως βασική αιτία της αποτυχίας της επιχείρησης "Barbarossa" τη Βαλκανική εκστρατεία. Ο στρατάρχης Keitel συγκεκριμένα κατέθεσε:
    "Η απροσδόκητη και ισχυρή αντίσταση των Ελλήνων εβράδυνε την επίθεση κατά της Ρωσίας για περισσότερο από δύο μήνες. Αν δεν υπήρχε η καθυστέρηση αυτή, η εξέλιξη του πολέμου θα ήτο διαφορετική, τόσο εις το Ανατολικό μέτωπο όσο και εις τον πόλεμο γενικά, και άλλοι σήμερα θα ήσαν εις την θέσιν του κατηγορουμένου."

Ο Franklin Roosevelt γράφει στον Έλληνα πρέσβη στην Washington (28 Οκτωβρίου 1942):
    "Σημαντικώτερον ακόμη από την αρχικήν υπερήφανον απόκρουσιν της εχθρικής προκλήσεως είναι το γεγονός, ότι η Ελλάς εξηκολούθησε να μάχεται με κάθε μέσον το οποίον ημπορούσε να διαθέση. Όταν η ηπειρωτική Ελλάς κατελήφθη από την εχθρικήν υπεροπλίαν, η αντίστασις εξηκολούθησεν από τας νήσους. Και όταν αι νήσοι έπεσαν, η αντίστασις εξηκολούθησεν από την Αφρικήν, από τας θάλασσας, από οιονδήποτε μέρος εις το οποίον θα ημπορούσαν να κτυπηθούν οι επιδρομείς. Εις εκείνους που προτιμούν να επιτύχουν ένα συμβιβασμόν, να ακολουθήσουν πολιτικήν συνεννοήσεως ή κατευνασμού, να υπολογίσουν τας ζημίας και τα έξοδα της αντιστάσεως, ημπορώ να τονίσω ότι η Ελλάς εδημιούργησε το παράδειγμα, το οποίον ο καθείς από ημάς οφείλει να ακολουθήση μέχρις ότου οι άρπαγες της ελευθερίας αχθούν τελικώς εις την δικαίαν εξόντωσίν των."

Ο Adolf Hitler ήταν αντίθετος με την ιταλική επίθεση, καθώς δεν ήθελε να ανοίξει Βαλκανικό μέτωπο, τη στιγμή που προετοίμαζε την εκστρατεία κατά της ΕΣΣΔ. Αλλά και διότι η επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδος, απρόκλητη και βάρβαρη επίθεση του Άξονα κατά ενός μικρού κράτους, και η ηρωική αντίσταση της τελευταίας, απετέλεσαν ισχυρά όπλα στα χέρια του Roosevelt, προκειμένου να κερδίσει την επανεκλογή του και να προωθήσει την κατά του Άξονα πολιτική του. Ο Ναύαρχος φον Κανάρης αναφέρει στα απομνημονεύματά του, ότι σε σύσκεψη στο Μπερχτεσγκάντεν την 1η Φεβρουαρίου 1941, προκειμένου να συζητηθούν οι εξελίξεις μετά το θάνατο του Μεταξά, και ενώ είχε ήδη αποφασιστεί η Γερμανική επίθεση, ακούστηκε ο Hitler να μονολογεί: "Εάν επιτεθώ, θα μου πουν ότι κτυπώ πισώπλατα έναν ηρωικό λαό· εάν δεν επιτεθώ, προδίδω ένα φίλο και σύμμαχο (Mussolini)." Διέπραξε όμως την ατιμία αυτή, και τελικά οι φόβοι του επιβεβαιώθηκαν. Η ηρωική μάλιστα Ελληνική αντίσταση στα Οχυρά της Γραμμής Μεταξά τον έκανε να αναγνωρίσει σε λόγο του στο Ράιχσταγκ (4 Μαΐου 1941):
    "Ενώπιον της Ιστορίας είμαι υποχρεωμένος να αναγνωρίσω ότι, από τους μέχρι τώρα αντιπάλους μας, ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με εξαιρετική γενναιότητα και δεν παραδόθηκε παρά όταν κάθε αντίστασή του ήταν αδύνατη. Ως εκ τούτου, απεφάσισα να μην κρατηθεί κανένας Έλληνας στρατιώτης αιχμάλωτος και οι αξιωματικοί να διατηρήσουν τα προσωπικά όπλα τους."
    Όταν δε όλα θα έχουν κριθεί, θα ομολογήσει στην "Πολιτική Διαθήκη", την οποία υπαγόρευσε στον Borman, το Φεβρουάριο του 1945 στο Βερολίνο:
    "Η κακή τροπή του πολέμου για τον Άξονα άρχισε από την περιττή και ανόητη επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδος, η οποία έδωσε την ευκαιρία στην Αγγλία να θέσει και πάλι τον πόδα της επί της Ευρώπης, στον Churchill να θριαμβολογήσει ότι η Αγγλία έχει και πάλι συμμάχους στον αγώνα της κατά του Άξονα, και στους εχθρούς του Ράιχ να αναθαρρήσουν."
    "...Άνευ των δημιουργηθεισών υπό των Ιταλών δυσκολιών εκ της εκστρατείας των κατά της Ελλάδος, θα είχον επιτεθή εναντίον των Ρώσων εβδομάδας τινάς ενωρίτερον."
    H Λένι Ρίφενσταλ στην αυτοβιογραφία της αναφέρει ότι ο Hitler της είπε σε συνάντησή τους στις 30 Μαρτίου 1944:
    "Αν οι Ιταλοί δεν είχαν επιτεθή εις την Ελλάδα και δεν εχρειάζοντο την βοήθειάν μας, ο πόλεμος θα είχε πάρει διαφορετικήν τροπήν. Θα είχαμε προλάβει να κατακτήσωμεν το Λένινγκραντ και την Μόσχαν, πριν πιάσει το Ρωσικόν ψύχος."

Γράφει ο Joseph Goebbels στο ημερολόγιό του, στις 8 Απρ. 1941, δύο ημέρες μετά την γερμανική επίθεση, εντυπωσιασμένος και αυτός από την μαχητικότητα των Ελλήνων: "Προχωρούμε αργά στην Ελλάδα... Οι Έλληνες είναι γενναίοι μαχηταί... Τα καταληφθέντα χαρακώματα είναι γεμάτα πτώματα... Και αυτός ο Φύρερ θαυμάζει ιδιαιτέρως το θάρρος των Ελλήνων. Ίσως υπάρχει ακόμη ένα ίχνος της παλαιάς ελληνικής καταγωγής σ' αυτούς."

Θα γράψει το περιοδικό TIME (January 6, 1941, "1940 Man of the Year: Winston Churchill"):
    "Benito Mussolini, thinking conquest was easy, proved the year's greatest flop.
    [...] Among other Europeans who had made their mark in 1940, one was short, squat General John Metaxas, Premier of the Greeks, who had made a monkey of Benito Mussolini."

Αλλά και οι Ιαπωνικές εφημερίδες (Δεκέμβριος 1940):
    "Η χώρα μας, εις την οποίαν ιδιαιτέρως τιμάται η ανδρεία, παρακολουθεί με θαυμασμόν τον αγώνα των Ελλήνων εις την Αλβανίαν, ο οποίος μας συγκινεί τόσον ώστε, παραμερίζοντες προς στιγμήν παν άλλο αίσθημα, αναφωνούμεν "Ζήτω η Ελλάς"."

Για τη μάχη της Κρήτης ο Winston Churchill γράφει στα απομνημονεύματά του: "Στην Κρήτη ο Goering κέρδισε μια Πύρρειο νίκη, διότι με τις δυνάμεις που σπατάλησε εκεί θα μπορούσε εύκολα να κατακτήσει την Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ και ίσως ακόμη και την Περσία... Διέπραξε την ανοησία να αφήσει να του ξεφύγουν αυτές οι μεγάλες ευκαιρίες, με το να θυσιάσει τις αναντικατάστατες αυτές δυνάμεις σε έναν θανάσιμο αγώνα που διεξαγόταν συχνά σώμα με σώμα..."
    Η καθυστέρηση των Γερμανών στην Κρήτη επέτρεψε στον Άγγλο στρατάρχη Weyvell να οργανώσει την άμυνα της Αιγύπτου. Ο ίδιος ανέφερε στην κυβέρνησή του: "Οι απώλεις των Γερμανών στην Κρήτη έσωσαν τη γενική κατάσταση στη Μεσόγειο, διότι καταστράφηκε μέγα μέρος από τα αεραγήματα του εχθρού και τεράστιος αριθμός αεροπλάνων." Ο ίδιος λέγει: "Προθύμως αναγνωρίζομεν ότι οι Έλληνες σύμμαχοί μας είναι οι πρώτοι που τας υπερόχους νίκας των εις την Βόρειον Ήπειρον άνοιξαν τον δρόμον και κατάφερον πλήγματα κατά της φασιστικής Ιταλίας. Αι επιτυχίαι δεν είχαν μόνον τοπικήν σημασίαν, αλλά επηρέασαν την όλην εξέλιξιν του πολέμου. Η άμυνα της Κρήτης έσωσε την Κύπρον, την Συρίαν, το Ιράκ και ίσως το Τομπρούκ."
    Ο ίδιος ο Hitler παραδέχθηκε: " Η Κρήτη απέδειξε ότι οι μεγάλες μέρες των αλεξιπτωτιστών τελείωσαν."
    Οι συμμαχικές δυνάμεις που έλαβαν μέρος στη μάχη της Κρήτης ήταν 30-32000 στρατιώτες και 1500 αξιωματικοί, Άγγλοι, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί. Επίσης 11500 Έλληνες νεοσύλλεκτοι. Και σύσσωμος ο ηρωικός Κρητικός λαός. 4000 αλεξιπτωτιστές και πάνω από 170 αεροπλάνα ήταν οι Γερμανικές απώλειες.

(Το κάτωθι μάς απεστάλη από τον Στρατηγόν Δ. Αλευρομάγειρον. (Φ.Μ., 28-10-2008))

28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Τι είπον φίλοι και εχθροί διά τον αγώνα της Ελλάδος

[Από το ομώνυμο βιβλίο του Θεοδώρου Δρ. Βουδικλαρη, Ταγματάρχου Πυροβολικού, πολεμιστού της Αλβανίας, Αθήναι τη 28 Οκτωβρίου 1945 ]

1. «...Εάν η αντίστασις της Ελλάδος εξησφάλισεν πέντε πολύτιμους εβδομάδας υπέρ της Ρωσίας, εξησφάλισε και εξ μήνας ανεκτιμήτου αξίας δια την παραγωγικήν προσπάθειαν της Μεγάλης Βρεττανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ανεξαρτήτως έτι της ηθικής εντυπώσεως την οποίαν επροξένησεν εις την Αμερικανικήν κοινήν γνώμην ο ένθεος υπέρ Ελευθερίας Αγών της Ελλάδος.     ...Η πέννα αυτή, της οποίας η μελάνη τόσος φοράς εξηράνθη δια να ανεύρη τας καταλλήλους λέξεις και να διατυπώση το οφειλόμενον χρέος προς εν μικρόν Έθνος Ηρώων, ας αφιερώση και μίαν ή δυο φράσεις δια να ευχηθή την εκπλήρωσιν ενός ονείρου, όταν θα έχη κοπάση πλέον ο ορυμαγδός του πολέμου. Εις μιαν κορυφήν της Πίνδου ας υψωθή ένας τεράστιος Ναός Δωρικού ρυθμού, ο οποίος να είναι ανοικτός εις τους τέσσαρας ανέμους και η στέγη του οποίου θα καλύψη τα οστά του αγνώστου Έλληνος πολεμιστού που αφήκε την υστάτη του πνοήν εις τας χιόνας της Αλβανίας, μαχόμενος διά την ανθρωπίνην Ελευθερίαν και διά την ακεραιότητα της ιδίας του Πατρίδος. Η αύρα των γύρω του Ναού ορέων ας συγκεντρώνη πάντοτε, εις μίαν ατελείωτον παρέλασιν ολόκληρον την θεωρίαν των απανταχού Ηρώων των Αεροπόρων και των Ναυτών της Αγγλίας και της Αμερικής, των Πυροβολητών της Μάλτας, των Διδασκάλων της Κίνας, των Σκώτων που έπεσαν εις το Τομπρούκ και την Σιγκαπούρην, των Πολωνών ναυτών, των Ρώσων προασπιστών της Σεβαστουπόλεως και του Στάλινγκραντ, των ελευθέρων Γάλλων , Τσέχων, Ολλανδών, Βέλγων, Νορβηγών, των ανδρών της Γιουγκοσλαυίας οι οποίοι εις μιαν υπερτάτην προσπάθειαν διέσωσαν την χώραν των από το επονείδιστον άγος. Και εις την κεφαλήν της παρατάξεως αυτής ας τεθή ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ , το γηραιότερον εν Ευρώπη τέκνον της Θεάς Ελευθερίας του οποίου η κραυγή «ΑΕΡΑ» θα αντηχή πάντοτε υπεράνω των θαλασσών και των ορέων....»
    [Από το βιβλίον «Άνεμος Ελευθερίας» του Άγγλου ιστορικού συγγραφέως Κόμπτον Μακένζυ, εκδοθέντος εν Λονδίνω το έτος 1942.]

2. «...Η Ιταλία επενέβη αδικαιολογήτως κατά της Ελλάδος. Ο Ελληνικός Λαός προσείλκυσε τον θαυμασμόν του Βρεττανικού Λαού δια το θάρρος του. Η Ελλάς και η Αγγλία αίτινες μάχονται κατά κοινού εχθρού θα καρπωθούν των καρπών της Νίκης.»
    [Τηλεγράφημα του κ.Τσώρτσιλ προς τον πρωθυπουργόν Μεταξάν την 28 Οκτωβρίου 1940.]

3. «...Η Μάχη της Πίνδου ήλλαξεν τον ρουν της Ιστορίας.»
    [Στρατηγός Σματς, Πρόεδρος Νοτιοαφρικανικής Ενώσεως.]

4. «...Αν άλλοτε λέγαμε ότι οι Έλληνες μάχονται σαν Ήρωες, τώρα θα λέγωμεν ότι οι Ήρωες μάχονται σαν Έλληνες.»
    [Ραδιοφωνικός Σταθμός Λονδίνου 28/10/1942.]

5. «...Η Ελλάς δεν κατέπληξε μόνον τον κόσμον με τα ηρωικά της κατορθώματα, αλλ' υψούται ως σύμβολον ενός κόσμου ανορθωμένου διά να απωθήσει με την ισχύν του δικαίου του την θύελλαν της καταστροφής.»
    [Αμερικανός Γερουσιαστής Μπρίτσες εις Αμερικ. Κοινοβούλιον τον Μάρτιον του 1941.]

6. «...Κατά την στιγμήν ταύτην του κινδύνου τονίζω τα εξής προς το ηρωικόν Ελληνικόν Έθνος και τον Βασιλέα του εξάδελφόν μου Γεώργιον: Θα αγωνισθώμεν κατά του κοινού εχθρού, θα δημιουργηθούν δοκιμασίαι, αλλά θα παλαίσωμεν με την σταθεράν πεποίθησιν ότι η τελική Νίκη θα εξασφαλισθή διά της ολοέν εντεινομένης ισχύος των Ελευθέρων Λαών.»
    [Τηλεγράφημα του Βασιλέως της Αγγλίας προς τον Βασιλέα μας Γεώργιον τον Β' την 28/10/1940.]

7. «...Και όταν θα γραφή η Ιστορία του πολέμου τούτου θα αποδειχθή ότι ο αξιοθαύμαστος αγών της Ελλάδος υπήρξεν μια από τας καμπάς του πολέμου.»
    [Λόγοι του Βασιλέως της Αγγλίας Γεωργίου VI κατά τον Μάιον 1944.]

8. «...Την 28ην Οκτωβρίου 1940 παρεσχέθη εις την Ελλάδα προθεσμία τριών ωρών και όχι τριών ημερών ή τριών εβδομάδων. Και τρία όμως χρόνια προθεσμία αν είχε δοθεί η απάντησης θα ήτο η ιδία: ΟΧΙ.»
    [Λόγοι του Φραγκλίνου Ρούσβελτ την 10/6/1943.]

9. «....Καθ' ην στιγμήν η κοιτίς του ευγενεστέρου πολιτισμού που εγνώρισεν η Ανθρωπότης, η Χώρα εις την οποίαν οφείλομεν ό,τι κάμνει την ζωήν ανωτέραν και ωραιοτέραν, υφίσταται τοιαύτην άδικον επίθεσιν, η θέσις όλων των αληθινών ανθρώπων είναι παρά το πλευρόν της και υποχρέωσίς των είναι να της παράσχουν κάθε βοήθειαν.»
    [Τηλεγράφημα Πρωθυπουργού Καναδά κ. Μακενζι Κιγκ προς Μεταξάν την 28/10/1940.]

10. «...Ελέχθη εις Αθήνας προ 2300 ετών ότι το μυστήριον της επιτυχίας είναι η Ελευθερία και το μυστήριον της Ελευθερίας είναι η Ανδρεία. Οι Έλληνες δίδουν νέαν ζωήν εις την Μεγάλην αυτήν παράδοσιν.»
    [Λόγοι του Υπουργού Εξωτερικών Αγγλίας κ.Άντονυ Ήντεν την 5ην Μαρτίου 1941.]

11. «...Η απόρριψις του ιταμού Ιταλικού τελεσιγράφου αποτελεί συνέχειαν των Θερμοπυλών και του Μαραθώνος»
    [«Νέα Χρονικά» Λονδίνου την 2/11/1940.]

12. «...Αι μάχαι της Πίνδου και της Κορυτσάς απέδειξαν πρώται εις τους αμφιβάλλοντας και απογοητευμένους ουδετέρους ότι η ανδρεία και η ικανότης θα ηδύναντο να υπερισχύσωσι των υλικών μέσων και να νικήσωσι μηχανοκινήτους εχθρούς.»
    [«Τάιμς» Λονδίνου 31/1/1941.]

13. «...Σήμερον εις το Λονδίνον και εις όλον τον κόσμον όλοι σκέπτονται την Ελλάδα . Όλοι ενθυμούνται με ποίον τρόπον η μικρά Ελλάς αντιμετώπισε τότε την άναδρον επίθεσιν του εχθρού όταν όλα τα Έθνη υπέκυπτον το εν μετά το άλλο εις την βίαν του Άξονος.»
    [Νόελ Μπαίκερ Άγγλος Υφυπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας την 25/10/1942].

14. «...Διά της αποφασιστικής και λαμπράς αντιστάσεως ο ηρωικός αυτός Λαός της Ελλάδος ανέτρεψε δια παντός τον υπνωτιστικόν εκείνον μύθον του αηττήτου του Άξονος. Με το κατόρθωμά του αυτό έδωσεν εις μιαν σκοτεινήν ώραν νέον θάρρος, νέαν αποφασιστικότητα, νεαν ελπίδα εις τας ψυχάς και το πνεύμα των ανθρώπων.»
    [Λόγοι Σώμνερ Ουέλ Υπουργού Εξωτερικών της Αμερικής την 28/10/1942.]

15. «...Επολεμήσατε άοπλοι εναντίον πανόπλων και ενικήσατε. Μικροί εναντίον Μεγάλων και επικρατήσατε. Δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλοιώς διότι είσθε Έλληνες. Εκερδίσαμεν χρόνον διά να αμυνθώμεν. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι θα σας ευγνωμονούμεν»
    [Ραδιοφωνικός Σταθμός Μόσχας την 27 Απριλίου 1942.]

16. «...Είναι μεγάλον πράγμα σήμερον στην Αγγλία το να είναι κανείς Έλλην. Ουδέποτε άλλοτε ευρέθησαν εις τόσον υψηλόν επίπεδον το Ελληνικόν γόητρον και ο θαυμασμός προς την Ελλάδα. Ο Αγγλικός Λαός ελησμόνησε σχεδόν την μάχην της Αγγλίας και δεν ομιλεί παρά διά την Ελλάδα και πάντοτε διά την Ελλάδα.»
    [Δελτίον Ρώυτερ κατά το 1941.]

17. «...Κατά το 1940 εσημειώθη εν γεγονός το οποίον θα διατρανώνη αιωνίως ότι: Η Βία δεν αρκεί διά να καταπνίξει τον πόθον και την αφοσίωσιν του ανθρώπου προς την Ελευθερίαν, και ακόμη κάτι περισσότερον: Την προσπάθειαν του ανθρώπου να θυσιάση την ζωήν του διά να ζήση η Ελευθερία αυτή. Η Ιστορία θα κηρύξη ως ημερομηνίαν του γεγονότος αυτού την 28ην Οκτωβριου 1940.»
    [Λόγοι του Προέδρου Ρούσβελτ κατά το 1942.]

18. «...Ο Πρωθυπουργός Τσώρτσιλ εξέφρασεν ήδη ό,τι αισθάνεται ολόκληρος ο Βρετανικός Λαός διά την άτιμον επίθεσιν εναντίον του μικρού αλλά περιφήμου και αθανάτου Ελληνικού Έθνους.»
    [«Trutli» Λονδίνου 8/11/1940.]

19. «...Ο Κόσμος χρειάζεται τους Έλληνάς του. Δι' αυτούς που κέρδισαν τον Αλβανικόν Αγώνα δεν μπορεί να σταθή κανένα όριο σε όσα ο κόσμος θα περιμένη απ αυτούς στο μέλλον.»
    [Από το βιβλίον «The Modern Greeks» του Άγγλου συγγραφέως Α. R. Burn, τυπωθέν το 1943.]

20. «...Ο μικρόσωμος αλλά μαχητικός Ελληνικός Στρατός είναι κάτι που αξίζει να το δει κανείς και που θα το θυμάται πάντα...Είναι επικίνδυνο να περιφρονή κανείς στρατιώτες σαν τους Έλληνας.»
    [Λόγοι του Laland Strowe Αμερικανού πολεμικού ανταποκριτού στο Αλβανικό μέτωπο της εφημερίδος «Chicago Daily News».]

21. «...Εξορκίζομεν τους Έλληνας να πιστεύσουν ότι οι απόγονοι του Βίκτωρος Ουγκώ, του Φαβιέρου, του Σατωβριάνδου, του Μαιζώνος, όλοι οι αληθινοί Γάλλοι είναι σήμερον παρά το πλευρόν της Μικράς Ελλάδος η οποία παρέχει και εις τα άλλα μεγαλύτερα Έθνη υπέροχον παράδειγμα. Αν σήμερον δειναί περιστάσεις εμποδίζουν τους Γάλλους να εκδηλώσουν τα πραγματικά των αισθήματα, η ψυχή των είναι μαζί με την λατρευτήν Ελλάδα η οποία θα προέλθη από τον αγώνα αυτόν μεγαλύτερη και ενδοξοτέρα παρά ποτέ.»
    [Ελεύθερος Γαλλικός Ραδιοφωνικός Σταθμός της Μπραζαβίλ (Γαλλική Ισημερινή Αφρική) κατά το 1941.]

22. « ..Η αντίστασις των Ελλήνων στρατιωτών –το διαπιστώνω ενταύθα χάριν της Ιστορικής αληθείας– ήτο εξαιρετικώς γενναία. ...Χάριν της Ιστορικής όμως Δικαιοσύνης είμαι υποχρεωμένος να διαπιστώσω ότι εκ των αντιπάλων οιτινες μάς αντιμετώπισαν ο Έλλην στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και υψίστην περιφρόνησιν προς τον θάνατον, εσυνθηκολόγει τότε μόνον όταν πάσα περαιτέρω αντίστασις απέβαινε αδύνατος και απολύτως ματαία. ...Όσον αφορά τα Ελληνικά Στρατεύματα Μακεδονίας και Ηπείρου πρέπει να λεχθή ότι υπεχρεώθησαν να συνθηκολογήσουν όταν χάρις εις τας Γερμανικός επιχειρήσεις εκυκλώθησαν ταύτα τελείως. Οι Έλληνες αιχμάλωτοι αφέθησαν ελεύθεροι λόγω της γενικώς ανδρείας στάσεως των στρατιωτών αυτών. ...Ο Ελληνικός Λαός ηγωνίσθη τόσον γενναίως ώστε και αυτοί οι εχθροί του ακόμη δεν δύνανται να αρνηθούν την προς αυτόν εκτίμησιν.»
    [Λόγος του Χίτλερ την 4/5/1941.]

23. «...Ο πόλεμος αυτός παρουσίασεν ιδιαιτέρας εκπλήξεις. Η κατάρρευσις της Γαλλίας ήτο μεγάλη εκπληξις. Η αντίσταση της Ρωσίας ήτο επίσης εκπληξις. Ο Αγών όμως της μικράς Ελλάδος θα μείνη η μεγίστη των πολέμων εκπληξις.»
    [Λόγοι Ανωτέρου Αξιωματικού του Γερμανικού Στρατού του Επιτελείου εις Λέσχην Φρουράς Αθηνών κατά μιαν διαλεξίν του περί στρατιωτικής πειθαρχίας κατά φθινόπωρον του 1943.]

24. «...Η Ελληνική περίπτωσις αποδεικνύει ότι η κρίσις περί των Στρατευμάτων δεν είναι ακλόνητος και ότι αι εκπλήξεις εάν δεν είναι συχναί είναι εν τούτοις δυναταί.»
    [Λόγοι του Μουσολίνι εις τον λόγον του της 10ης Ιουνίου 1941 επί τη επετείω της εισόδου της Ιταλίας εις τον πόλεμον.]

25. «...Αι ψυχολογικαί συνέπειαι είναι δυσάρεσται καθ' όσον η Ελληνική κατάστασις βαρύνει πολύ και δυσμενώς επί διπλωματικών προπαρασκευών αίτινες ευρίσκονται εν πλήρη εξελίξει.. Η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Γιουγκοσλαυία και αυτή η Γαλλία ενισχύθησαν αισθητώς εις ό,τι αφορά το ότι η τελευταία λέξις του πολέμου αυτού δεν ελέχθη ακόμη... Αι στρατιωτικαί συνέπειαι είναι λίαν σοβαραί.»
    [Ευρεία περίληψις παραγράφων επιστολής του Χίτλερ προς τον Μουσολίνι από 20/11/1940.]

26. «...Συνεπεία των εξελίξεων εν Ελλάδι, Αλβανία και Βορείω Αφρική μελετώ πραγματικώς αποτελεσματικά αντίμετρα άτινα θα ηδύναντο να ληφθώσι παρ' εμού... Απαιτείται μόνον Ντούτσε να σταθεροποιήσετε το εν Αλβανία μέτωπόν σας εις τρόπον ώστε να συγκρατήσετε τουλάχιστον τας κυρίας Ελληνικάς και Αγγλοελληνικάς δυνάμεις.»
    [Επιστολή Χίτλερ προς Μουσολίνι 31 / 12/ 1940.]

27. «...Ήδη ετοιμάζω τριάντα Μεραρχίας με τας οποίας θα κατακλύσω κυριολεκτικώς την Ελλάδα....Και εγώ επέρασα την μαύρην μου εβδομάδα, αλλά το χειρότερον παρήλθεν.»
    [Από επιστολήν Μουσολίνι προς Χίτλερ 22/11/1940.]
    «...Μετά χαράς λαμβάνω υποσημείωσιν ότι η κατάστασις εν Αλβανία παγιούται».
    [Από επιστολήν Χίτλερ προς Μουσολίνι 5/12/1940.]

28. «...Η χώρα μας εις την οποίαν ιδιαιτέρως τιμάται η Ανδρεία, δεν είναι δυνατόν ει μη με θαυμασμόν να παρακολουθεί τον αγώνα των Ελλήνων εις την Αλβανιαν, ο οποίος μας συγκινεί τόσον ώστε παραμερίζοντας προς στιγμήν παν άλλο αίσθημα αναφωνούμεν, Ζήτω η Ελλάς.»
    [Ιαπωνικαί εφημερίδες κατά τον Δεκεμβριον του 1940.]

29. «...Η δύναμις του Άξονος δεν είναι τι το μυστηριώδες. Μια φούχτα Έλληνες της αφήρεσαν την λεοντήν...»
    [Λόγοι Αξιωματικών των Ηνωμένων Εθνών [;] προς τους στρατιώτας των δια να τους εμψυχώνωσιν κατά το 1941-1943. [σ.σ. Ίσως εννοούσε ΗΠΑ.]]

30. «...Η Ελλάς έσωσεν την Μόσχαν και τον Καύκασον. Όταν φτάση η ώρα, αγνωμοσύνη απέναντι του Ελληνικού Λάου, θα ισοδυναμεί με προδοσίαν απέναντι ολοκλήρου της Ευρώπης.»
    [Pierre Bourdin από Ραδιοφ. Σταθμό Λονδίνου 30/3/1942.]

31. «...Όλοι όσοι ήνωσαν την τύχη τους με την δική μας θα αποκατασταθούν...»
    [Από λόγον του κ. Τσώρτσιλ εις την Βουλήν των Κοινοτήτων 18/6/1940.]

32. «...Στην Ιστορική στιγμή έδειξαν εγκαρτέρηση μα και μεγαλοψυχία, σπάνια σε όλους τους καιρούς και ιδιαίτερα σε πόλεμο, που γι' αυτήν την περίσταση ήταν ηρωική. Ο Ελληνικός Λαός με τη στάση του και με τη βοήθεια που έδωσε προς τους στρατιώτες μας, έδειξε πως δεν θεωρούσε την επιτυχία σαν μοναδικό κριτήριο της ζωής, ούτε τη νίκη σαν το μόνο δεσμό φιλίας.»
    [Από το βιβλίο του A.W. Gomme.]

[Πιστή αντιγραφή από το πρωτότυπο βιβλίο του Tαγματάρχου Πυροβολικού Θεοδώρου Δρακούλη Βουδικλάρη, θείου μου, αδελφού της μητέρας μου. Διά την αντιγραφήν, Δ. Αλευρομάγειρος, Αντιστράτηγος ε.α. Επίτιμος Γενικός Επιθεωρητής Στρατού, Αθήνα, Οκτώβριος 2008.]

Ἡ Ἑλλὰς τοῦ ΟΧΙ
Σελίδες Πατριδογνωσίας

Φειδίας Ν. Μπουρλᾶς
Ἀθῆναι, 8 Ὀκτωβρίου 2011